Mỗi khi nhắc đến nước Pháp, chúng ta lại nghĩ ngay đến những hình ảnh đã trở thành biểu tượng của nước Pháp : bánh mì baguette, rượu vang, hoàng đế Napoléon, … và phổ biến nhất là gà trống Gaulois (Gô loa). Hôm nay, Du lịch văn hóa Paris sẽ giới thiệu một biểu tượng tưởng chừng như là nổi tiếng nhất của nước Pháp trên toàn thế giới và được sử dụng trong rất nhiều những lĩnh vực khác nhau. Vậy biểu tượng con gà trống đến từ đâu?
Một biệt danh do người La Mã đặt cho người Gaulois (Gô loa)
Một trong những cách giải thích cho nguồn gốc của biểu tượng này là hình tượng con gà đã có từ thời Cổ Đại mặc dù nó không phải là một biểu tượng quan trọng của thời đó : xuất hiện trên một vài đồng tiền, không nghi ngờ gì nữa con gà trống là biểu tượng của một vài bộ tộc trong số nhiều bộ tộc sống trên vùng đất thuộc nước Pháp ngày nay ; và biểu tượng con gà xuất hiện thường xuyên hơn những biểu tượng khác. Khi xâm lược vùng đất này vào thế kỉ I trước công nguyên, người La Mã đã đặt tên cho dân cư của xứ này là Gaulois (tiếng Latinh là Gallus) và vùng lãnh thổ mà nước Pháp chiếm phần lớn là Gaule (Gô lơ) (tiếng Latinh là Gallia). Đây là một trò chơi chữ đồng âm vì Gallus cũng có nghĩa là « con gà trống » trong tiếng Latinh.
Một ngàn năm sau, con gà trống lại nổi lên như là biểu tượng của hoàng gia : vào thời Phục Hưng, nó bắt đầu xuất hiện trên các biểu tượng chính thức của các vị vua Pháp đến từ các dòng tộc Valois và Bourbon. Tuy nhiên, gà trống vẫn là một biểu tượng thứ yếu, so với con đại bàng hay nhất là hoa Huệ tây (biểu tượng chính thức của vương triều Capétien) và chỉ xuất hiện vài lần trong các thế kỉ tiếp theo.
Một biểu tượng thứ yếu cho đến thế kỉ XX :
Trong thời Cách Mạng Pháp (1789 - 1799) nó hay được người dân và dân lao động sử dụng như một hình mẫu : gà trống tượng trưng cho công việc, với hình ảnh một người nông dân thức dậy từ lúc gà gáy để bắt đầu một ngày lao động dài nặng nhọc, nhưng cũng là sự cảnh giác vì gà trống nổi tiếng là dễ bị đánh thức chỉ bởi tiếng động nhỏ.
Biến mất vào thời Napoléon I (1804 - 1814), rồi lại nhanh chóng hiện ra vào năm 1830, gà trống lại được đặt lên hàng đầu vì mục đích cao đẹp trong Thế Chiến I và vì một lí do rất rõ ràng : trong cuộc tuyên truyền chính thức của nước Pháp cho chiến tranh, rõ ràng phải chọn một con vật có thể đối đầu với con đại bàng Đức - biểu tượng của đế quốc Đức từ nhiều thế kỉ nay. Như vậy gà trống Gaulois đã hiện hữu từ lâu trong tư tưởng của người Pháp đã được chọn để thể hiện một nước Pháp thắng lợi trước con đại bàng Đức. Trong hai cuộc chiến tranh thế giới, gà trống Pháp và đại bàng Đức giao chiến dữ dội trên bức tường của cả hai quốc gia.
Ngày nay, con gà trống Gaulois vẫn không phải là biểu tượng chính thức nước Pháp mà trở thành biểu tượng của thể thao và được in trên áo của đội tuyển bóng đá quốc gia. Mặc dù vẫn là một biểu tượng thứ yếu, nhưng gà trống Gaulois lại xuất hiện khắp nơi trên các công trình kiến trúc lịch sử ở Paris. Các bạn hãy cùng Du lịch văn hóa Paris tìm kiếm biểu tượng này qua các buổi tham quan thủ đô nhé. Biểu tượng chính thức của nền Cộng Hòa Pháp ngày nay là nàng Marianne luôn xuất hiện trên các văn bản chính thức của quốc gia này. Hẹn gặp lại các bạn trong những kì tiếp theo, chúng tôi sẽ giải thích thêm về biểu tượng nàng Marianne!
Nguồn : Pariszigzag