Tìm hiểu về bu lông và đai ốc trên xe ô tô
Bulông và đai ốc được sử dụng để bắt chặt các chi tiết với nhau ở những khu vực khác nhau trên xe.Có nhiều loại bulông và đai ốc tuỳ theo ứng dụng của chúng. Điều quan trọng là phải nắm được chủng loại để có thể tiến hành việc bảo dưỡng được chính xác.
1. Đai ốc2. Bulông
II. Thông Số Kỹ Thuật Của Đai Ốc Và Bulông
Tên của từng chi tiếtBulông có nhiều tên khác nhau để xác định kích thước và cường độ của chúng.Bulông dùng trong ôtô được chọn tuỳ theo cường độ và kích thước ứng với từng khu vực riêng biệt.Do đó, hiểu được tên của bulông là một trong những kiến thức căn bản khi tiến hành bảo dưỡng.Tên của bulôngVí dụ: M 8 x 1.25 - 4TM: Loại ren“M” viết tăt của ren hệ mét. Các loại ren khác là “S” cho loại ren nhỏ “UNC” cho loại răng thô.8: Đường kính ngoài của bulông, trong hình vẽ sau, nó được biểu diễn bằng số 71.25: Bước ren (mm) trong hình vẽ, nó được biểu diễn bằng số 84T: Cường độSố cho biết 1/10 của cường độ chịu kéo nhỏ nhất theo đơn vị kgf/mm2, chữ đại diện cho “cường độ chịu kéo”. Cường độ được dập trên đầu bulông.
Phân loại bulông
1. Bulông đầu lục giác
Đây là loại bulông phổ biến nhất. Một số có mặt bích hay một vòng đệm bên dưới đầu bulông.Loại mặt bích:Bộ phận của đầu bulông mà tiếp xúc với phần có bề mặt rộng hơn nhằm làm giảm áp suất tiếp xúc mà đầu bulông tác dụng lên chi tiết xiết chặt. Do đó, nó rất hiệu quả khi giảm thiểu khả năng làm hư hỏng các chi tiết.Loại vòng đệm:Tác dụng của nó giống như loại mặt bích. Nó cũng hiệu quả khi dùng để xiết chặt chi tiết có lỗ với đường kính lỗ rộng đầu bulông.Loại này sử dụng đệm đàn hồi (đệm vênh) giữa đầu bulông và vòng đệm để giảm hiện tượng lỏng ra của bulông.
2. Bulông chữ U
Bulông loại này được sử dụng để bắt nhíp vào cầu xe. Chúng được gọi là “bulông chữ U” do hình dạng giống như chữ “U”.
3. Vít cấy
Những bulông này được sử dụng để định vị một chi tiết vào một chi tiết khác, hay để hỗ trợ cho việc lắp ráp chúng.
Phương pháp tháo và thay thế vít cấy
Để xiết vít cấy, lắp 2 đai ốc vào vít cấy và xiết chặt chúng vào nhau. Sau đó, xoay các đai ốc để xiết chặt hay nới lỏng vít cấy. Kỹ thuật này được gọi là “đai ốc kép”.
Với ký thuật này, việc xiết chặt và hãm 2 đai ốc với nhau cho phép các đai ốc thực hiện chức năng của đầu bulông thông thường.•Để lắp vít cấy, xoay đai ốc phía trêntheo hướng xiết vào.•Để tháo vít cấy, xoay đai ốc theo hướngnới lỏng ra.LƯU Ý:Cũng có một dụng cụ được thiết kế đặc biệt cho việc tháo và lắo vít cấy.
Bulông xiết biến dạng dẻo
Các bulông xiết biến dạng dẻo, có lực dọc trục và tính ổn định cao, được sử dụng làm bulông nắp quy lát và bulông nắp thanh truyền ở một số loại động cơ.Đầu bulông có đặc điểm là có mười hai cạnh (bên ngoài và bên trong).
Bulông xiết biến dạng dẻoĐầu bulôngCụm nắp thanh truyền
Các loại đai ốc
A Đai ốc lục giácLoại đai ốc này được sử dụng phỏ biến nhất. Một số có mặt bích bên dưới đai ốc.
B Đai ốc có mũNhững đai ốc này được dùng làm đai ốc moay ơ của vành bánh xe bằng nhôm đúc, và chúng có mũ che lấy phần ren.Chúng được sử dụng để tránh cho đầu bulông không bị rỉ hay với mục đích trang trí.
C Đai ốc xẻ rãnhLoại đai ốc này có rãnh. Để tránh cho đai ốc bị xoay và nới lỏng ra, một chốt chẻ được sử dụng ở nhiều vị trí nối, như trong hệ thống lái.
Các phương pháp hãm
Kích chuột lên các dòng có gạch chân tương ứng.A Đai ốc hãmĐai ốc hãm có một số ren mà được làm cho biến dạng hay, sau khi chúng được xiết chặt, một số ren trở nên biến dạng để tránh cho đai ốc không bị lỏng ra. Chúng thường được sử dụng với các bộ phận của hệ thống truyền lực.
B Vòng đệmVòng đệm thường được phân thành 2 loại theo phương pháp hãm của chúng.
1 Đệm vênh và đệm vênh hình sóngLực đàn hồi của đệm vênh làm giảm hiện tượng nới lỏng của bulông hay đai ốc.2 Đệm có răngĐệm này có một bề mặt với các răng ở một phía, nó dùng để tạo ma sát và giảm hiện tượng nới lỏng của bulông và đai ốc
C Chốt chẻChốt chẻ được sử dụng kết hợp với đai ốc xẻ rãnh để có được chức năng hãm.Chúng được sử dụng chủ yếu với các bộ phận của hệ thống lái của ôtô.
D Đệm hãmCác tai của đệm hãm được đặt vào bulông hay đai ốc để tránh chúng không bị lỏng ra. Sơ đồ sau đây cho thấy đệm hãm được dùng trong bộ vi sai của xe. Đệm hãm có thể sử dụng lại được.
