Ngày 11-8-1965: Báo Nhân Dân đăng lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong “Thư gửi cán bộ và chiến sĩ hải quân”

Chuyên mục Ngày này năm xưa số ra ngày 11-8-2022 cũng được Báo Quân đội nhân dân Điện tử thực hiện dưới hình thức các tác phẩm phát thanh podcast tại đây và video clip trên Chuyên trang Media Báo Quân đội nhân dân Điện tử, trân trọng mời bạn đọc xem thêm.

Một số sự kiện trong nước và quốc tế ngày 11-8

Sự kiện trong nước

- Ngành vận tải đường sông nước ta được thành lập ngày 11-8-1956. Ngay thời kỳ đầu được thành lập, lịch sử ngành đường thủy đã gắn liền công cuộc kháng chiến bảo vệ đất nước. Giai đoạn 1965 - 1975, với tên gọi Cục Vận tải đường sông, nhiệm vụ của ngành là rà phá bom mìn, chống phong tỏa, vét thông luồng và vận chuyển hàng hóa, lương thực, bảo đảm giao thông thông suốt trong mọi tình huống, phát huy vận tải đường sông để đánh thắng cuộc chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ ở miền Bắc, chi viện cho cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước ở miền Nam, tiến tới thống nhất đất nước, phục vụ khôi phục, phát triển kinh tế.

Vận chuyển hàng cho Khu IV và miền Nam trên kênh Nhà Lê. Ảnh: Tư liệu

Đây cũng là giai đoạn địch đánh phá ác liệt các cửa sông, tuyến luồng sông huyết mạch để khống chế vận tải đường thủy. Dù khốc liệt, nhiều người đã hy sinh để giữ luồng, mở tuyến, các thế hệ của ngành đường thủy thời kỳ này vẫn quyết không lui ý chí và đã viết lên những bản hùng ca của ngành vận tải đường thủy, ngành giao thông vận tải.

Lịch sử vẫn còn ghi, trong suốt 10 năm giặc Mỹ đánh phá dữ dội miền Bắc, hơn 1.000 cán bộ, công nhân lao động, thanh niên xung phong, dân công đã anh dũng hy sinh trên mặt trận rà phá bom mìn, chống phong tỏa, nạo vét thông luồng, bảo đảm vận tải đường thủy trên khắp các sông, kênh miền Bắc. Những địa danh như kênh đào Nhà Lê, Lục Đầu Giang hay những tên gọi chuyến tàu không số, tàu phá bom, đội phá bom đường sông, công ty “thuyền nan chống Mỹ”... gắn liền với lịch sử chiến tranh bảo vệ, giữ nước của dân tộc.

Những thành tích, chiến công đặc biệt xuất sắc của lực lượng rà phá bom của cục và các đơn vị đã được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Chiến công, cờ “Đơn vị lập chiến công phá gỡ bom mìn giặc Mỹ”, công trình tàu T5 được Chủ tịch nước tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, tập thể tàu T5 được Hội đồng Chính phủ tặng bằng khen, tàu VTS6 được tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.

Cục Đường thủy nội địa Việt Nam đang nỗ lực thúc đẩy phát triển vận tải container bằng đường thủy. Ảnh: baogiaothong.vn

Sau giai đoạn chiến tranh, ngành đường thủy tiếp tục bắt tay vào công cuộc xây dựng, phát triển vận tải. Để phù hợp với tình hình thực tế của đất nước, từ năm 1986, Cục Đường thủy nội địa Việt Nam trải qua các cơ cấu, tổ chức, tên gọi khác nhau và đến năm 1993 được tổ chức lại thành Cục Đường sông Việt Nam. Đến năm 2005, sau khi Luật Giao thông đường thủy nội địa Việt Nam đầu tiên có hiệu lực, được đổi tên thành Cục Đường thủy nội địa Việt Nam như hiện nay.

- Từ ngày 11 đến 17-8-1969, nhằm tiến công vùng giải phóng của ta và thực hiện kế hoạch "phòng ngự từ xa", giặc Mỹ và tay sai điều động liên tỉnh Bình Long và Tây Ninh hơn 20 tiểu đoàn và hơn 500 xe quân sự.

Quân và dân Bình Long, Tây Ninh đã phối hợp tiến công dồn dập 80 trận vào 40 mục tiêu, cǎn cứ sào huyệt kiên cố của Mỹ- ngụy, gây cho địch những thiệt hại lớn: Hơn 6.000 tên địch (có hơn 3.500 tên Mỹ) bị diệt và bắt, 530 xe quân sự (có 45 xe tǎng và xe bọc thép) bị phá hủy, 70 máy bay bị bắn rơi và phá hỏng, hàng chục kho tàng quân sự bị đốt cháy.

Sự kiện quốc tế

- Ngày 11-8-2003: NATO tiếp quản quyền chỉ huy Lực lượng Hỗ trợ An ninh quốc tế, đánh dấu hoạt động lớn đầu tiên bên ngoài châu Âu trong 54 năm lịch sử của tổ chức.

Khói lửa trên vùng trời thành phố Týros, Libanon sau trận oanh kích của Israel. Ảnh: Tư liệu

- Ngày 11-8-2006: Chiến tranh Liban, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc thông qua Nghị quyết 1701 nhằm giải quyết cuộc xung đột giữa Israel và Liban.

Theo dấu chân Người

- Ngày 11-8-1942, trên Báo Việt Nam Độc lập, Nguyễn Ái Quốc đăng bài thơ “Tặng Toàn quyền Đờcu” đả kích viên Toàn quyền thực dân Pháp Giăng Đờcu (Jaan Decoux) theo quan điểm đầu hàng của Chính phủ Pêtanh (Petain):

“Non nước Rồng Tiên rõ mịt mù,

Lợi quyền phó mặc bố thằng Cu.

Đối dân Nam Việt thì lên mặt,

Gặp bọn Phù Tang chỉ đội khô!

Về Pháp, không cơm e chết đói,

Ở đây, hút máu béo ni-cu.

Cũng như thống chế Pêtanh vậy,

Chỉ có cu cù được mãi ru!”.

- Tháng 8-1945, để chuẩn bị triệu tập Hội nghị toàn quốc của Đảng, Bác đề nghị: Nên họp ngay và càng không nên kéo dài hội nghị. Chúng ta cần tranh thủ từng giây, từng phút, tình hình sẽ biến chuyển nhanh chóng. Không để lỡ cơ hội và thúc giục các đại biểu trên toàn quốc sớm về dự.

- Ngày 11-8-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng gia chủ là ông bà Ôbơrắc thăm Cung điện Săngtili (Chantilly) sau đó tiếp G.Xanhtơni một chính khách thông hiểu tình hình Việt Nam và có khuynh hướng hoà hoãn.

- Ngày 11-8-1961, Bác đi kiểm tra các đoạn đê xung yếu thuộc các xã Đông Mỹ, Sở Thượng, huyện Thanh Trì, Hà Nội, căn dặn lực lượng bảo vệ đê: “Dù nước to đến đâu, cũng phải giữ đê cho chắc. Phải đề phòng mực nước cao nhất, chớ chủ quan khi nước chưa rút hẳn. Phải bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân và của cải của Nhà nước ở hai vệ sông”.

- Ngày 11-8-1963, Báo Nhân Dân đăng bài “Kinh nghiệm “3 xây, 3 chống” của Bác dưới bút danh “Chiến Sĩ”. Bài báo viết: “... Muốn xây dựng một lâu đài mới thì phải phá cái lều cũ ọp ẹp đi. Muốn xây dựng những tiến bộ mới trong nền kinh tế ta thì phải chống những cái cũ kỹ và lạc hậu” ví như chống lãng phí sức người, thời giờ và máy móc...

- Tháng 8-1963, Chủ tịch Hồ Chí Minh trả lời phỏng vấn của nhà báo Australia nổi tiếng U.Bớcsét (W.Burchett) về cuộc chiến tranh của Mỹ ở Việt Nam và đưa ra thông điệp: “... Chúng tôi không có xích mích gì với nhân dân Mỹ. Chúng tôi muốn sống hòa bình và hữu nghị với nhân dân Mỹ. Nhân dân chúng tôi được giáo dục theo tinh thần quốc tế chân chính. Trước đây, chúng tôi đã chú ý phân biệt thực dân Pháp và nhân dân Pháp yêu chuộng hòa bình, thì ngày nay chúng tôi cũng chú ý phân biệt nhân dân Mỹ vĩ đại có truyền thống tự do, với bọn can thiệp Mỹ và bọn quân phiệt ở Hoa Thịnh Đốn đang nâng đỡ chúng”.

Sinh thời Bác Hồ luôn dành sự quan tâm đến công tác giáo dục, đặc biệt là phong trào thi đua "dạy tốt, học tốt". Ảnh: Tư liệu

- Cũng trong tháng 8-1963, đến thăm Hội nghị tổng kết Phong trào thi đua “dạy tốt, học tốt” của ngành giáo dục phổ thông và sư phạm, Bác góp ý: Cần chú trọng hơn nữa về đức dục; phải thực hiện tốt phương châm giáo dục kết hợp với lao động, sản xuất trong giảng dạy và học tập; tránh lối dạy nhồi sọ, lối học như vẹt; cần kiệm xây dựng nhà trường và căn dặn: “Nhiệm vụ của các cô giáo, thầy giáo rất nặng nề nhưng rất vẻ vang. Muốn làm tròn nhiệm vụ đó thì phải luôn luôn gương mẫu về mọi mặt, không ngừng bồi dưỡng đạo đức cách mạng, lập trường chính trị; phải ra sức đoàn kết giúp đỡ nhau cùng tiến bộ”.

- Ngày 11-8-1965, Bác ra sắc lệnh truy tặng Huân chương Chiến công đối với liệt sĩ Nguyễn Bá Ngọc, 13 tuổi ở xã Quang Trung, Quảng Xương, Thanh Hóa đã dũng cảm cứu bạn khi máy bay Mỹ bắn phá và anh dũng hy sinh, một tấm gương tiêu biểu của thế hệ thiếu nhi thời “Chống Mỹ, cứu nước”.

(Sách Chủ tịch Hồ Chí Minh ngày này năm xưa, NXB Chính trị quốc gia-Sự thật, 2010)

Lời Bác dạy ngày này năm xưa

“Các chú hãy ra sức phát huy ưu điểm, sửa chữa nhược điểm, khó không nản, thắng không kiêu, cùng với đơn vị bạn và nhân dân quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp bảo vệ miền Bắc, ủng hộ cách mạng giải phóng miền Nam tiến tới hòa bình thống nhất nước nhà”.

Lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong “Thư gửi cán bộ và chiến sĩ hải quân”, Báo Nhân Dân đăng số 4147, ngày 11-8-1965.

Người từng nhắc nhở cán bộ, chiến sĩ Quân chủng Hải quân cần tiếp tục phát huy truyền thống và thành tích đã đạt được, chủ động khắc phục khó khăn, gian khổ, phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Ảnh: Tư liệu

Nhân dịp Kỷ niệm 10 năm Ngày truyền thống của Quân chủng Hải quân, Bác Hồ đã gửi thư chúc mừng và biểu dương thành tích trong xây dựng, chiến đấu và chiến thắng của hải quân; đồng thời, Người nhắc nhở cán bộ, chiến sĩ Quân chủng Hải quân cần tiếp tục phát huy truyền thống và thành tích đã đạt được, chủ động khắc phục khó khăn, gian khổ, phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Quân chủng Hải quân không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh và khả năng sẵn sàng chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Ảnh: TTXVN

Thấu triệt lời Bác Hồ dạy, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Quân chủng Hải quân đã phát huy truyền thống “Quyết chiến, quyết thắng” của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng ra quân đánh thắng ngay từ trận đầu; bất chấp mưa bom, bão đạn và muôn vàn khó khăn, gian khổ trên những chuyến tàu không số chở đầy hàng hóa, ngày đêm vượt biển chi viện đắc lực cho tiền tuyến lớn miền Nam, dệt nên huyền thoại Đường Hồ Chí Minh trên biển, tham gia cuộc Tổng tiến công chiến lược mùa Xuân 1975, góp phần quan trọng vào thắng lợi vĩ đại của dân tộc Việt Nam như Bác hằng mong ước.

Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Quân chủng Hải quân luôn nắm vững tình hình, chủ động tham mưu cho Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng có chủ trương, đối sách đúng đắn, phù hợp trong xử lý các vấn đề nhạy cảm xảy ra trên biển; tập trung xây dựng quân chủng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh và khả năng sẵn sàng chiến đấu, làm nòng cốt bảo vệ vững chắc chủ quyền, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định các vùng biển, đảo và thềm lục địa của Tổ quốc, tiếp tục giữ vững và phát huy truyền thống “Chiến đấu anh dũng, mưu trí sáng tạo, làm chủ vùng biển, quyết chiến, quyết thắng” của Hải quân nhân dân Việt Nam anh hùng.

Dấu ấn Bác Hồ trên Báo Quân đội nhân dân

Trang nhất Báo Quân đội nhân dân số 1395 ra ngày 11-8-1964 đăng bài xã luận "Triệt để làm theo lời dạy của Hồ Chủ tịch".

Dấu ấn của Bác Hồ trên Báo Quân đội nhân dân số 1395 ra ngày 11-8-1964.

ĐOÀN TRUNG (tổng hợp)